Viêm phổi ở trẻ em: Dấu hiệu nhận biết, cách điều trị và phòng bệnh hiệu quả

Do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện nên trẻ nhỏ thường dễ mắc các bệnh về đường hô hấp hơn so với người lớn. Một trong số những bệnh hô hấp trẻ hay mắc phải nhất là đó viêm phổi. Nếu không có các phương pháp chữa trị sớm có thể sẽ gây nguy hiểm tới tính mạng của trẻ.

Viêm phổi là gì?

Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng bên trong phổi, xuất hiện khi vi khuẩn hay virus kẹt trong cơ quan này, chúng sinh sôi nảy nở và tạo nên những ổ nhiễm trùng. Vi khuẩn thường gặp nhất là phế cầu khuẩn, một số loại viruss cũng gây nên bệnh này.

Viêm phổi ở trẻ em

Bệnh có thể xuất hiện khi bé đang bị một đợt ho hoặc cảm cúm. Lúc này, dịch nhầy tiết ra trong phổi trở thành nguồn dinh dưỡng béo bở cho vi trùng. Sau vài ngày, vi khuẩn và virus có thể nhanh chóng sinh sôi nảy nở, tạo nên những túi phế nang chứa mủ và chất nhầy bị nhiễm khuẩn.

Nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ em

Dưới đây là 1 số nguyên nhân thường gặp gây viêm phổi ở trẻ em:

• Do vi khuẩn, virus bị kẹt ở phổi, sinh ra ổ nhiễm trùng và dẫn đến tình trạng viêm phổi ở trẻ.
• Thời tiết, khí hậu thay đổi thất thường khiến cơ thể trẻ không kịp thích ứng nên dễ bị viêm phổi.
• Trẻ bị sinh non, nhiễm khuẩn trước hoặc sau sinh, trẻ suy dinh dưỡng, sức đề kháng kém rất dễ mắc viêm phổi.
• Trẻ sống trong môi trường ô nhiễm, thường xuyên hít phải khói bụi ô nhiễm, không trong lành.
• Trẻ bị viêm họng nhưng không được điều trị sớm, thời gian dài gây ảnh hưởng đến phổi, gây viêm phổi.
• Ngoài ra, viêm phổi ở trẻ em cũng có thể là vì: Trẻ bị nhiễm lạnh vì mặc không đủ ấm khi trời lạnh, ngủ trong môi trường điều hòa, cha mẹ cho trẻ tắm nước lạnh trong mùa đông…
• Hơn nữa, ủ ấm trẻ quá kỹ cũng là một trong những nguyên nhân trẻ bị viêm phổi. Đây là một trong những sai lầm của mẹ khi chăm sóc bé. Mặc quần áo quá ấm cho trẻ có thể khiến bé ra mồ hôi nhiều hơn, cùng với đó nguy cơ cảm lạnh cũng như viêm phổi cũng tăng lên theo.

Viêm phổi ở trẻ em có lây không?

Nếu bệnh viêm phổi gây ra do nguyên nhân từ vi khuẩn hay virus thường có thể lây truyền hay phát tán bệnh khi bệnh nhân giao tiếp hay hắt hơi vào người đối diện, sử dụng chung cốc nước hay bát đũa, bàn chải…

Viêm phổi là bệnh dễ lây, do đó, cần cách ly người bệnh

Vì vậy nếu trẻ bị viêm phổi thì người lớn cần hết sức cẩn thận cũng như có các biện pháp ngăn ngừa bệnh như đeo khẩu trang, chuẩn bị đồ dùng riêng cho trẻ. Còn nếu có người lớn trong nhà mắc bệnh thì cần hạn chế tối đa để trẻ tiếp xúc.

Một số triệu chứng khi trẻ sơ sinh bị viêm phổi

Triệu chứng xuất hiện sớm và điển hình nhất khi trẻ bị viêm phổi là trẻ bị ho nhiều cùng nhịp thở nhanh. Phổi của trẻ khi này đã bị viêm không thể giãn nở dễ dàng khiến cho sự trao đổi oxy trong cơ thể của bé trở nên cực kỳ khó khăn. Vì thế để bù đắp lại lượng oxy bị thiếu hụt trẻ thường phải tăng cường nhịp thở.

Vén áo trẻ lên để quan sát vùng ngực và bụng của trẻ, nếu trẻ có hiện tượng co lõm lồng ngực khi thở thì chứng tỏ chứng viêm phổi ở trẻ đã bước vào giai đoạn nghiêm trọng, cần phải nhanh chóng đưa trẻ tới bệnh viện để điều trị.

Triệu chứng viêm phổi ở trẻ em

Nếu phát hiện thấy trẻ có những dấu hiệu như bỏ bú hay bú kém, người co giật, trẻ ngủ li bì rất khó đánh thức, trẻ sốt và lạnh, suy dinh dưỡng nặng thì khi này trẻ đã ở giai đoạn cực kỳ nguy kịch, phải nhanh chóng đưa trẻ đi tới bệnh viện thì mới có hi vọng cứu được tính mạng của trẻ.

Cơ thể của trẻ trở nên tím tái và nhợt nhạt. Đây cũng là hiện tượng xảy ra khi trẻ bị viêm phổi nặng, cần phải nhanh chóng đưa trẻ đi cấp cứu trước khi những trường hợp xấu như biến chứng hay tử vong xảy ra.

Ngoài ra, khi bị viêm phổi, trẻ có thể có triệu chứng sốt cao và kéo dài trong vòng từ 2 – 3 ngày liên tục.

Biến chứng của viêm phổi ở trẻ em

Viêm phổi ở trẻ em nếu không được điều trị thích hợp sẽ gây ra một số biến chứng nguy hiểm cho trẻ:

Biến chứng của viêm phổi ở trẻ em

• Trẻ bị nhiễm khuẩn máu, cản trở khả năng thở
• Tràn mủ màng phổi và dễ suy hô hấp cấp
• Viêm màng não, dẫn đến tổn thương não
• Tràn dịch màng tim, trụy tim, viêm khớp
• Thậm chí một số trường hợp còn gây tử vong…

Khi trẻ có triệu chứng viêm phổi bố mẹ cần chăm sóc như thế nào?

Nếu thấy trẻ xuất hiện những triệu chứng viêm phổi như trên, bên cạnh việc phải nhanh chóng đưa trẻ tới bệnh viện để điều trị sớm thì các bố mẹ cần phải làm những công việc như sau:

Cho trẻ uống kháng sinh theo chỉ định từ bác sĩ

Kháng sinh là phương thuốc hữu hiệu trong việc điều trị viêm phổi cho trẻ. Khi được bác sĩ chỉ định, các bố mẹ cần phải cho bé uống đủ liều cũng như đúng thời gian.

Với những loại thuốc ở dạng viên bố mẹ nên tán nhỏ thuốc, có thể pha thêm cùng 1 ít đường, sữa hoặc với nước cháo để trẻ dễ uống hơn. Nếu sau khi trẻ uống thuốc mà bị ói thì cần pha lại cho trẻ một liều khác.

Cần cho trẻ tới bác sĩ để có hướng điều trị thích hợp

Tuy kháng sinh có tác dụng tốt trong quá trình điều trị viêm phổi nhưng nếu lạm dụng thì nó có thể gây ra những hậu quả như nhờn thuốc, xuất hiện các phản ứng phụ cùng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.

Điều trị những triệu chứng kèm theo ở trẻ

Tùy trường hợp cũng như mức độ nặng nhẹ mà trẻ sẽ được bác sĩ kê các đơn thuốc khác nhau như thuốc hạ sốt, thuốc điều trị chứng khò khè ở bé… Dù cho những loại thuốc này an toàn nhưng các bố mẹ vẫn cần chú ý cho bé uống thuốc theo đúng hướng dẫn nhé.

Chăm sóc cho bé tại nhà đúng cách

Dưới đây là các cách xử lý cho cho mẹ khi con bị viêm phổi. Khi con mắc bệnh, bạn phải lưu ý những điều sau đây khi chăm sóc bé:

• Khi trẻ bị viêm phổi, không cần phải kiêng cữ mà hãy bổ sung cho trẻ đủ chất cũng như cho trẻ bú đều để tăng cường sức đề kháng cho trẻ cũng như giúp trẻ mau lại sức.
• Cho trẻ uống nhiều nước để làm loãng đờm cũng như làm dịu giọng và giảm các triệu chứng ho ở trẻ.
• Cần thường xuyên làm thông thoáng mũi để trẻ có thể bú cũng như ăn uống đc dễ dàng hơn.

Cần cho bé bú nhiều hơn bình thường

• Ho là một phản xạ có lợi giúp trẻ đẩy hết đờm ra ngoài làm đường thở trở nên thông thoáng hơn. Vì vậy tuyệt đối không nên sử dụng những loại thuốc ức chế ho cho trẻ nếu không có bất kỳ một chỉ định nào từ bác sĩ vì chúng không chỉ làm ảnh hưởng đến phản xạ ho tự nhiên đó của trẻ mà còn có thể gây ngộ độc hay xuất hiện các tác dụng phụ không mong muốn.
• Để trẻ nghỉ ngơi thoải mái cũng như hoạt động vừa phải để bảo vệ tim phổi và giảm các triệu chứng bội nhiễm cũng như ứ máu phổi.
• Cho trẻ đi khám lại theo định kỳ để các bác sĩ có thể theo dõi cũng như có biện pháp giải quyết kịp thời nếu như trẻ có những hiện tượng bất thường.

Đề phòng trẻ bị viêm phổi như thế nào?

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tự nhiên tốt nhất, thế nên trẻ sơ sinh trong khoảng 2 năm đầu đời cần được mẹ cho bú đầy đủ, vừa bổ sung chất bổ vừa tăng sức đề kháng cho trẻ, giúp trẻ phòng chống viêm phổi cũng như một số căn bệnh khác tốt hơn so với những trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ.

Bên cạnh sữa mẹ, các bậc cha mẹ cũng cần bổ sung cho bé thêm các loại vitamin cũng như chất dinh dưỡng đầy đủ trong trái cây, rau xanh, thịt, cá… Tránh để trẻ bị suy dinh dưỡng sẽ làm sức đề kháng của trẻ giảm sút nghiêm trọng, lúc này bệnh viêm phổi không chỉ dễ mắc hơn mà nguy cơ tử vong ở trẻ cũng cao hơn rất nhiều.

Phòng bệnh viêm phổi ở trẻ em

Khi chăm sóc cho trẻ cần phải rửa tay thường xuyên. giữ gìn vệ sinh môi trường xung quanh cũng như nguồn nước luôn sạch để hạn chế những mầm bệnh có môi trường thuận lợi để tồn tại.

Cho trẻ tiêm chủng vắc xin đầy đủ để cơ thể trẻ có thể chống lại những chủng phế cầu từ bên ngoài tấn công gây nhiễm khuẩn.

Nếu phát hiện thấy trẻ có những triệu chứng viêm phổi như trên, cần nhanh chóng đưa trẻ tới các bệnh viện để thăm khám và có cách điều trị bệnh thích hợp, tránh để bệnh nặng lên cũng như lây lan cho gia đình cũng như cộng đồng. Khi trẻ sơ sinh bị viêm phổi tuyệt đối tránh tự ý mua thuốc để điều trị cho trẻ vì nó có thể gây ra nhiều hậu quả tai hại khó lường.

Trên đây là những thông tin về bệnh viêm phổi ở trẻ em. Mong rằng bạn đã có những thông tin hữu ích.