Viêm amidan phì đại là bệnh gì? Nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách điều trị
Viêm amidan phì đại là một trong những thể bệnh “quái ác” nhất. Nếu không chữa trị sớm, người bệnh có thể gặp phải những nguy hiểm đến tính mạng. Vậy nguyên nhân của tình trạng này là do đâu? Triệu chứng ra sao và cách điều trị như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
>> Nhận biết dấu hiệu viêm amidan ở các giai đoạn và cách điều trị
>> Viêm amidan lưỡi: Dấu hiệu nhận biết, cách điều trị và phòng ngừa bệnh
Viêm amidan thì chắc hẳn ai cũng biết, nhưng viêm amidan thể phì đại thì không phải ai cũng nắm rõ. Bài biết sau đây sẽ đưa đến một số thông tin căn bản nhất về căn bệnh này để bạn đọc hiểu rõ hơn.
Viêm amidan phì đại là bệnh gì?
Trước hết phải khẳng định, viêm amidan phì đại là một thể bệnh xuất hiện khi viêm amidan phát triển dai dẳng và đã tới giai đoạn mãn tính. Vì vậy đây là một thể bệnh có mức độ vô cùng phức tạp và nghiêm trọng.
Phì đại amidan là một thuật ngữ được dùng khi một mô hạch hạnh nhân to bất thường. Trong trường hợp nặng, phì đại hạch nhân có thể dẫn đến khó nuốt và khó thở. Khi mô hạch hạnh nhân lớn này gây cản trở quá nhiều đến đời sống của người bệnh, bác sĩ có thể chỉ định cắt amidan để loại bỏ các mô thừa được hình thành.
Viêm amidan phì đại
Đặc điểm chính của viêm amidan phì đại là amidan bị viêm, sưng tấy với một kích thước quá mức giới hạn. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến đường thở và đường tiêu hóa, khiến việc thở, nuốt thức ăn của người bệnh trở nên khó khăn hơn bình thường.
Mức độ nguy hiểm của viêm amidan phì đại
Đa số mọi người đều nghĩ viêm amidan là căn bệnh thông thường, không có gì nguy hiểm. Nó chỉ ảnh hưởng đôi chút đến việc ăn uống và giao tiếp thôi. Thế nhưng, người bệnh không nên chủ quan và cần phải cảnh giác với viêm amidan thể phì đại.
Căn bệnh này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm khó lường như:
- Biến chứng liên quan đến hô hấp: Viêm amidan phì đại có thể gây ra các bệnh như suy hô hấp, viêm phổi, áp xe họng, viêm thanh quản, giảm thính lực, viêm tai giữa, áp xe amidan và những vị trí phụ cận…
- Biến chứng xa: Nhiễm trùng huyết, viêm cơ tim, viêm màng tim, viêm cầu thận, nhiễm trùng đường tiêu hóa… tuy nhiên tỷ lệ xảy ra thấp.
- Ngưng thở khi ngủ: Điều này là hoàn toàn có thể xảy ra. Amidan sưng quá to sẽ chặn ngang cổ họng khiến người bệnh gặp khó khăn khi thở. Khi ngủ quá say giấc, họ có thể bị ngưng thở mà không kiểm soát được. Nếu không được cứu chữa kịp thời, oxy sẽ không được cung cấp lên não và gây rối loạn tuần hoàn não, có thể dẫn tới tử vong.
Ngưng thở khi ngủ là một biến chứng vô cùng nguy hiểm của viêm amdian phì đại
Có thể nói trong tất cả các thể bệnh về amidan thì viêm amidan phì đại là một giai đoạn nguy hiểm có thể gây nhiều hậu quả nặng nề cho sức khỏe. Những biến chứng trên đây đều rất nguy hiểm, đặc biệt là với trẻ em.
Cần lưu ý: Nếu trẻ đang bị viêm amidan phì đại kèm theo các triệu chứng như: sốt, sưng họng đỏ, đau rát cổ họng… thì cần đưa bé tới bệnh viện điều trị ngay. Nếu để lâu rất dễ gây ra tình trạng tử vong do ngưng thở khi ngủ.
Triệu chứng giúp nhận biết viêm amidan phì đại
Khi bị viêm amidan phì đại, ngoài những dấu hiệu giống như viêm amidan thông thường, người bệnh còn có những biểu hiên như sau:
- Amidan: bị sưng to – đây là triệu chứng cơ bản và rõ ràng nhất của viêm amidan phì đại. Chỉ cần há miệng ra cũng thấy vùng amidan sưng đỏ. Bề mặt amidan có xuất hiện những đốm mủ trắng.
- Biểu hiện vùng miệng: Miệng có mùi hôi khó chịu, có nhiều dịch đờm trong cổ họng, hôi miệng, thở bằng miệng, môi dày, răng cửa trên nhô ra, khó cười nói biểu cảm, răng không đầy, vòm miệng nhô cao, xương hàm biến dài…
- Triệu chứng vùng mũi họng: họng sưng tấy, đau rát, nuốt khó, nghẹt mũi, giọng nói bị thay đổi, khàn hơn, nói bằng giọng mũi, chảy nước mũi, ngủ ngáy, ngưng thở khi ngủ…
- Triệu chứng ở tai: ù tai, khó nghe, giảm thính lực, viêm tai giữa…
- Triệu chứng hô hấp: họng liên quan rất nhiều đến hệ hô hấp của con người. Viêm amidan phì đại thường kéo theo cả viêm xoang, nhiễm trùng xoang tái phát, viêm mũi, viêm phế quản, ho liên tục, viêm thanh quản, kích thích niêm mạc hô hấp…
- Triệu chứng toàn thân: giảm thèm ăn, không có khả năng tăng cân, không tập trung, phản ứng chậm chạp, mệt mỏi, sốt, đái dầm, răng cọ sát vào nhau, lạnh về ban đêm, suy tim, tăng huyết áp…
Hình ảnh viêm amidan phì đại
Viêm amidan phì đại xuất hiện do đâu?
Không phải ai bị viêm amidan cũng sẽ bị phì đại mà thể bệnh này là hệ quả do giai đoạn viêm amidan cấp tính không được điều trị dứt điểm và đúng cách. Từ đó dẫn đến hậu quả bệnh tái phát liên tục với những biểu hiện nặng hơn biểu hiện trước. Lâu dần bệnh chuyển sang mãn tính và phì đại lúc nào không hay.
Ngoài ra, bệnh xuất hiện có thể là do một số nguyên nhân khác như:
- Các bệnh mạn tính về đường hô hấp: viêm xoang, hen suyễn, viêm mũi… vừa có thể là triệu chứng, vừa có thể là nguyên nhân gây ra viêm amidan phì đại.
- Do tạng bạch huyết quá phát quá nặng nên khiến các vi khuẩn virus bên ngoài dễ dàng xâm nhập và gây viêm.
- Bệnh khoang miệng: viêm nướu lợi, sâu răng, viêm lợi, lười đánh răng cũng có thể gây ra viêm amidan phì đại.
- Mùa lạnh: thời tiết lạnh khiến hệ miễn dịch của con người yếu đi, những người không có đủ sức khỏe sẽ dễ bị vi khuẩn tấn công và gây bệnh.
- Dị ứng: một số yếu tố gây dị ứng như môi trường, hóa chất, phấn hoa có thể là nguyên nhân khiến amidan sưng tấy cục bộ lên.
Dị ứng là một trong những nguyên nhân gây viêm amidan phì đại
Những phương pháp dùng để chẩn đoán viêm amidan phì đại
Để chẩn đoán chính xác bệnh viêm amidan phì đại, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được bác sĩ thăm khám. Ngay cả khi bạn không cảm thấy đau nhưng gặp khó khăn khi ngủ hoặc ăn uống thì cũng nên đến bệnh viện kiểm tra để loại bỏ khả năng nhiễm trùng tiềm ẩn và điều trị đúng cách.
Bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng cách xem xét bệnh sử y khoa và hỏi về tất cả các triệu chứng mà bạn mắc phải. Bên cạnh đó, các chuyên gia sẽ thực hiện khám lâm sàng khu vực xung quanh cổ để xem xét các dấu hiệu sưng.
Tùy thuộc vào các triệu chứng, bác sĩ có thể nuôi cấy vi trùng cổ họng. Điều này bao gồm mẫu bệnh phẩm ở mặt sau cổ họng và xét nghiệm mẫu mô để tìm dấu hiệu nhiễm khuẩn. Người bệnh cũng có thể phải chụp X-quang để giúp bác sĩ nhìn rõ các mô mềm trong cổ họng.
Nếu người bệnh đã có các triệu chứng như khó ngủ hay ngáy to, bác sĩ cũng có thể khuyên nên làm một nghiên cứu giấc ngủ để kiểm tra chứng ngưng thở khi ngủ do phì đại hạch hạnh nhân.
Để làm điều này, người bệnh cần phải ngủ qua đêm trong phòng thí nghiệm được thiết kế đặc biệt. Theo đó, các chuyên gia sẽ theo dõi hơi thở của người bệnh cũng như các dấu hiệu khác để đưa ra kết luận.
Điều trị viêm amidan phì đại bằng cách nào?
Phì đại amidan thường chỉ đòi hỏi điều trị nếu bệnh ảnh hường đến tình trạng ngủ, ăn hoặc thở. Phương pháp điều trị bệnh sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cũng như các biểu hiện mà người bệnh gặp phải:
- Nếu viêm amidan phì đại khởi phát bởi nhiễm trùng tiềm ẩn, người bệnh có thể cần dùng thuốc kháng sinh để điều trị
- Nếu bị phì đại amidan do dị ứng, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng bình xịt corticosteroid cho mũi hoặc uống thuốc kháng histamine để giảm nhẹ các triệu chứng.
- Nếu phì đại amidan ảnh hưởng đến hơi thở mà không do bất kỳ tình trạng tiềm ẩn nào khác, bạn có thể cần phải phẫu thuật để cắt bỏ amidan.
Phẫu thuật có thể giúp cải thiện các triệu chứng tắc nghẽn, ngưng thở khi ngủ ở cả người lớn và trẻ em. Trong khi cắt amidan, bác sĩ cũng có thể loại bỏ tuyến adenoid, đó là hai tuyến nằm ở phía sau mũi, gần vòm miệng.
Cắt amidan là một thủ thuật đơn giản được thực hiện bằng gây mê toàn thân. Hầu hết mọi người trở về nhà trong ngày phẫu thuật và hồi phục hoàn toàn trong vòng 7 – 10 ngày.
Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ quyết định phương pháp điều trị cho bạn
Một số phương pháp hỗ trợ điều trị viêm amidan phì đại
- Xông hơi:
Hít hơi nước có thể giúp giảm bớt dịch mũi nhầy và thúc đẩy hệ thống thoát nước nhằm cải thiện hơi thở. Do đó, người bệnh có thể xông hơi tại nhà để giúp bệnh mau khỏi hơn.
- Sử dụng nước muối ấm:
Người bệnh cũng có thể dùng nước muối ấm để súc miệng và điều trị đau nhức và khó chịu ở vùng cổ họng. Nước muối cũng ngăn chặn nhiễm trùng lây lan. Sử dụng phương pháp này kết hợp với hít hơi nước cho kết quả tốt nhất.
- Sử dụng mật ong và củ nghệ:
Các đặc tính kháng khuẩn của mật ong nguyên chất và đặc tính chống viêm của củ nghệ có thể được sử dụng để giúp làm giảm sưng và ngăn ngừa nhiễm trùng thêm. Sử dụng một lượng tương đương mật ong và nghệ, tạo thành hỗn hợp sệt, ăn 4 lần mỗi ngày.
Những lưu ý cho người bị viêm amidan phì đại
Dưới đây là những lưu ý cho người bệnh để giúp bệnh viêm amidan phì đại mau chóng khỏi hơn:
- Cần lưu ý trong thời gian mắc bệnh không được uống nước lạnh, không ngồi điều hòa
- Nên ăn những thực phẩm mềm, dễ nuốt, tránh xa thực phẩm cứng, cay nóng, đồ sống, đồ lạnh…
- Vệ sinh sạch sẽ nhà cửa và phòng ngủ. Hạn chế ra ngoài trong thời gian này để tránh vi khuẩn, bụi bẩn làm cho bệnh tình nặng thêm
- Nghỉ ngơi nhiều hơn, khi ngủ nên kê gối cao hơn để giảm tình trạng khó thở
- Nên đến gặp bác sĩ nếu như có bất cứ dấu hiệu bất thường nào
Viêm amidan phì đại là thể bệnh khá nguy hiểm, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Do vậy, nếu bị chẩn đoán mắc bệnh nên chữa trị kịp thời để tránh những biến chứng khó lường.
Bài đọc thêm
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!